چرم گیاهی چیست؟
یکی از بزرگترین دغدغه های جهانی در دنیای امروز مسئله‌ی حفاظت از محیط زیست است. صنعت مد نیز همانند تمامی صنایع دیگر از منابع طبیعی استفاده کرده و محصولات خود را تولید می‌کند. اما استفاده‌ی بی‌رویه از منابع طبیعی باعث به خطر افتادن آینده‌ی زمین و سلامت مردمان شده است. به همین علت مسئله‌ای به نام مد پایدار به وجود آمد که محوریت اصلی آن تغییر مواد موجود و کمتر کردن ضایعات حاصل از تولیدات است.
اما صنایع چگونه می‌توانند این کار را انجام دهند؟
چرم و پوست حیوانات مدت‌ها است که در دنیای طراحی و تولیدات کالا های لوکس یا لاکچری کاربرد دارد اما در سال‌های اخیر به دلیل بالا رفتن سطح اطلاعات عموم مردم از غیر اخلاقی بودن پرورش حیوانات صرفا به دلیل استفاده از پوست آن‌ها و تولید بیش از اندازه‌ی کربن، تفکر عمومی نسبت به استفاده از این مواد تغییر کرده است.
به همین خاطر برند های بزرگی چون Gucci, Burberry, Ralph Lauren, Vivienne Westwood تصمیم گرفتند تا استفاده از این مواد را به طور کلی در طراحی های خود حذف کنند و در نتیجه‌ی این تصمیم سال ۲۰۱۸ برای اولین بار در هفته‌ی مد لندن به هیچ عنوان از این موارد استفاده نشد.
اما استفاده از چرم همچنان ادامه دارد و برند های لوکس و مشهوری چون Chanel, Prada, Versace صرفا استفاده از پوست حیوانات خاصی همانند تمساح، مار و کانگورو را ممنوع اعلام کرده‌اند.
چرا استفاده از چرم برای محیط زیست مضر است؟
استفاده از چرم به علت کشتار بی‌رویه‌ی حیوانات و مواد شیمیایی استفاده شده در مراحل آماده سازی آن ضرر دارد. این کالای لوکس دارای مواد شیمیایی مانند فرمالدهید، سیانید، و کروم در فرآیند برنزه سازی و رنگ‌آمیزی می‌باشد که مقدار زیاد آن می‌تواند به طبیعت آسیب برساند.
چرم گیاهی چیست؟
به چرم های تولید شده با مواد طبیعی و عموما از بافت گیاهان چرم گیاهی یا vegan leather گفته می‌شود. این چرم‌ها نسبت به چرم طبیعی آسیب بسیار کمتری به محیط زیست می‌رسانند.
چه موارد جایگزینی به جای چرم حیوانی معرفی شده است؟
گروهی از محققان جوان و استارت‌آپ های متفاوت در زمینه‌ی مواد امیدوارند که بتوانند مواد جایگزین مناسب‌تری به جای چرم معرفی کنند تا در طولانی مدت باعث آسیب های کمتری شوند.
در حال حاضر تلاش بسیاری از محققان سبب یافتن راه های متفاوت برای ساخت چرم هایی کم‌خطر‌تر شده است که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.
چرمی به نام Piñatex
شرکت انگلیسی تحقیق و توسعه‌ی مواد به نام Ananas Anam در سال ۲۰۱۳ افتتاح شد و از جمله پیشروانی بود که اولین چرم گیاهی را ساخت و معرفی کرد.
این چرم جدید Piñatex نام دارد و مواد استفاده شده در ساخت آن شامل الیاف های بدست آمده از برگ آناناس مزارع فیلیپینی است. این برگ‌ها تا قبل از این تحقیقات سوزانده شده یا روی زمین می‌پوسیدند. این الیاف با بیوپلاستیک های موجود در ذرت مخلوط می‌شوند و یک بافت انعطاف پذیر و با دوارم را تشکیل می‌دهند.
اکنون بسیاری از چرم های جایگزین در مراحل اولیه‌ی تحقیقات و تولید هستند اما Piñatex درحال حاضر به تولیدات انبوه رسیده و در محصولاتی مانند Hugo Boss و برند کانادایی کفش Native Shoes استفاده شده است.
چرمی به نام Tômtex
این چرم جالب برای اولین بار توسط طراح ویتنامی Uyen Tran ساخته شد که می‌تواند جایگزین مناسبی برای پوست مار و تمساح باشد.
برای ساخت این چرم جالب از ضایعات قهوه های دم شده و ماده‌ی موجود در پوسته‌ی صدف غذا های دریایی استفاده می‌شود. اگرچه نمی‌توان نام آن را چرم گیاهی گذاشت اما برای ساخت آن از هشت میلیون تن صدف استفاده می‌شود که به وسیله‌ی صنایع غذایی دور ریخته می‌شود.
به گفته‌ی سازنده‌ی این چرم: مواد اولیه و خام موجود در دنیا رو به اتمام است و من می‌خواستم تا از مواد موجود و در دسترس زندگی روزمره استفاده کنم.
چرم Palm
طراح هلندی Tjeerd Veenhoven برای ساخت این چرم گیاهی از فیبر های موجود در گیاه آپارتمانی نخل اریکا یا areca palm استفاده کرد. این ماده در ابتدای ساخت خود شکننده است اما با غوطه‌ور شدن در محلول گلیسیرین و آب که کاملا برای انسان بی‌خطر است انعطاف پذیر می‌شود. این چرم قابل استفاده در طراحی و تولید انواع کیف‌ها، کفش‌ها و حتی فرش‌ها است.
چرمی به نام Mylo
بنظر می‌رسد که این Mylo اولین چرم گیاهی با قابلیت تولید انبوه و همه‌گیر شدن باشد. این جایگزین توسط شرکت بیوتکنولوژی آمریکایی Bolt Threads ساخته شده است. این چرم جدید با استفاد از ماده‌ای به نام میسیلیوم یا mycelium ساخته شده است که در ساختار انواع قارچ مصرفی و قارچ وحشی وجود دارد.
طبق گزارشات تولید انبوه این ماده با مصرف آب و گاز های گلخانه‌ای بسیار کمتر از مقدار مورد نیاز برای تولید چرم حیوانی ممکن است و خطرات کمتری برای محیط زیست دارد.
برند های مشهور مد و طراحی لباس دنیا همانند Stella McCartney, Adidas, Gucci بر روی تولید این چرم سرمایه گذاری کرده‌اند و قرار است اولین محصولات تولیدی با استفاده از این محصول جدید در سال آینده عرضه شود.
چرمی به نام Lino
یکی از طراحان هلندی به نام Don Kwaning طی تحقیقاتی بر روی کف‌پوش و موکت های زمین اتاق، موفق به ساخت نوع جدیدی از چرم شد. او با استفاده از مواد طبیعی و مخلوط شده‌ی روغن دانه‌ی کتان همراه با چوب پنبه‌ی پودر شده نوع جدیدی از چرم گیاهی را ارائه کرد.
به گفته‌ی او: این یک ماده‌ی فوق العاده با پتانسیل زیاد برای تولیدات انبوه است. در حقیقت بسیاری از مردم در دید اول حتی متوجه نمی‌شوند که این چرم از مواد طبیعی ساخته شده است.